Монгол Улсын Засгийн газар, МҮХАҮТ-аас хамтран зохион байгуулдаг ТОП-100 аж ахуйн нэгжийг шалгаруулалт Төрийн ордны ёслол хүндэтгэлийн Өргөө цогцолборт болж, шилдгүүдээ өргөмжиллөө. Улсынхаа нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд бизнесийн байгууллагуудын оруулсан хувь нэмрийг үнэлж, дүгнэдэг энэхүү шалгаруулалт энэ жил 14 дэх удаагаа зохион байгуулагдаж байгаа бөгөөд аль хэдийнэ олон нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн, нэр хүндтэй томоохон арга хэмжээ болжээ. 2014 оны Монгол Улсын тэргүүлэгч ТОП-100 компанийг Эрдэнэт үйлдвэр ХХК манлайлж, М-Си-Эс Групп, Хаан банк, Мобиком корпораци, Худалдаа хөгжлийн банк, Голомт банк, Хас банк, МАК, Ник, Содмонгол групп зэрэг компани, аж ахуйн нэгж өнгөлжээ. Ингэснээр Эрдэнэт үйлдвэр ХХК уг шалгаруулалтанд 13 дахь удаагаа тэргүүн байрт шалгарч байгаа бол хувийн хэвшлийн салбартаа М-Си-Эс Групп ийнхүү арав дахиа тэргүүлж байгаа аж.

Энэ жилийн ТОП-100 аж ахуйн нэгжийг шалгаруулах комиссын бүрэлдэхүүн хүрээгээ тэлж, Сангийн яам, Үндэсний татварын ерөнхий газар, Гаалийн ерөнхий газар, Нийгмийн даатгалын ерөнхий газар, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газар болон Санхүүгийн зохицуулах хороотой хамтарсан ажлын хэсэг байгуулж, тодорхой тоон үзүүлэлтүүдэд тулгуурлан дүнгээ гаргажээ. Өмнөх жилүүдэд компаниудын улсад төлсөн татвар шимтгэлийн дүн, борлуулалтын хэмжээ, шинээр бий болгосон ажлын байрны тоо, санхүүгийн үзүүлэлт болон нийгмийн хариуцлагын чиглэлээр хийсэн ажлыг онцгойлон авч үздэг байсан бол энэ удаа татвар, орлого, хөрөнгө, ашиг, ажиллагсдын тоо гэсэн таван үзүүлэлтээр дээрх яам, агентлагуудаас санал авах зарчмаар тодруулсан байна.

Улсад төлсөн татвар шимтгэлийн дүнгээрээ ТОП-5 татвар төлөгчөөр Эрдэнэт үйлдвэр, Оюутолгой, М-Си-Эс Групп, Эрдэнэс Тавантолгой, АПУ компани шалгарсан бөгөөд Эрдэнэт үйлдвэр гэхэд 462 тэрбум, М-Си-Эс Групп 184.1 тэрбум төгрөгийн хуримтлал бий болгожээ. Эдийн засгийн ийм хүндрэлтэй үед ч аж ахуйн нэгж бүр нийгмийн өмнө хүлээсэн үүрэг хариуцлага, хүч бололцоогоо улам бүр нэмэгдүүлэхийн төлөө чармайлттай ажилласан бөгөөд энэ тухай МҮХАҮТ-ын Удирдах зөвлөлийн дарга Б.Лхагважав нээлтийн үгэндээ “Өнөөдрийн ТОП компаниуд маань улс орныхоо эдийн засгийн төлөө маш их хүчээ зарж байна. Зарим компанийн ашиг нь хасахтай гарсан. Эдгээр 100 компани улсад төлсөн татвараасаа 5 дахин бага дүнтэй ашгийг өөртөө авч үлдэж байна. Тэд ингэж үнэнч шударгаар улсдаа татвараа төлсөн” гэдгийг онцлон хэлсэн юм. 2014 оны ТОП-100 компанийн улсад төлсөн татвар, шимтгэл 2.5 их наяд төгрөгийн дүнтэй байсан бөгөөд энэ нь төсвийн орлогын 30 хувийг бүрдүүлсэн бол нийт компанийн ашиг нийлбэр дүнгээрээ 446 тэрбум төгрөг болжээ.

Сүүлийн таван жилд л Эрдэнэт үйлдвэр ХХК 2.1 их наяд, М-Си-Эс Групп 1.1 их наяд, Энержи Ресурс 660.4 тэрбум төгрөг, Оюутолгой 500.3 тэрбум төгрөг, АПУ 454.4 тэрбум төгрөг, МАК 326.7 тэрбум Тавантолгой 283.1 тэрбум төгрөг, Мобиком корпораци 230.5 тэрбум төгрөг, Эрдэнэс Тавантолгой 207.3 тэрбум төгрөгийн татварын дүнг улсдаа хуримтлуулсан байдаг.

ТОП-100 шалгаруулалтын бас нэгэн нэн чухал шалгуур үзүүлэлт нь компаниудын ажлын байр бий болгосон үзүүлэлт юм. Улс орны эдийн засаг хүндхэн байгаа үед эдгээр ажил олгогч компаниуд ажиллагсдын тоогоо бууруулахгүйг хичээн, ажлын байраа тогтвортой хадгалах чиглэлийг барьж ажиллажээ. Өнөөдөр шалгарч байгаа ТОП-100 компани нийтдээ 50 мянган ажлын байрыг хөдөлмөрийн зах зээлд нийлүүлж байгаагаас 2014 оны ТОП ажил олгогч нь М-Си-Эс Групп байлаа. Тус компани нийтдээ 8000 гаруй үндсэн ажилтантай бөгөөд бизнесийн үйл ажиллагаагаараа дамжуулан 20 мянга гаруй шууд ба шууд бус ажлын байр бий болгосон байна.

Энэ жилийн ТОП-100 шалгаруулалтын тухайд зохион байгуулагчид хэлэхдээ “Төр, хувийн хэвшил харилцан итгэлцэж, хамтран ажиллах. Төрөөс баялаг бүтээгчдээ дэмждэг, зөвлөдөг, итгэл хүлээлгэдэг хэлбэрт шилжих зорилготой” гэж онцолсон. Түүнчлэн шагнал гардуулах ёслолын ажиллагаанд уригдан ирсэн Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг хэлсэн үгэндээ “Өнөөдөр татвар төлөгч, бүтээгч аж ахуйн нэгжүүд маань Монгол Улсын ДНБ-ий 70 орчим, ажлын байрны 90 хувийг бүрдүүлж байна. Цаашдаа төр, хувийн хэвшил хамтдаа эдийн засаг, бизнесийн таатай орчинг бүрдүүлж, хөрөнгө оруулалтыг сайжруулахын төлөө хүчин зүтгэцгээе” хэмээн хэлсэн юм.

2014 оны ТОП-100 аж ахуйн нэгж

1	Эрдэнэт үйлдвэр ХХК	51	АПУ Трейдинг ХХК
2	М Си Эс Групп	52	Номин тав трейд ХХК
3	Хаан банк	53	Эс Си Ти Эм ХХК
4	Мобиком корпораци	54	Таванбогд трейд ХХК
5	Худалдаа хөгжлийн банк	55	Ай Ти Зон ХХК
6	Голомт банк	56	Орифлэйм Монгол ХХК
7	Хас банк	57	Нэкст Электроникс ХХК
8	Монголын алт МАК ХХК	58	Шинэ их газар ХХК
9	НИК ХХК	59	Моннис интернэшнл ХХК
10	Содмонгол групп ХХК	60	Мэдээлэл холбооны сүлжээ ТӨК
11	Лэйтон ХХК	61	Материал импекс ХК
12	Номин Холдинг ХХК	62	Эрдмин ХХК
13	Цайрт минерал ХХК	63	Хурд групп ХХК
14	Петростар ХХК	64	Талх чихэр ХК
15	Оюутолгой ХХК	65	Сүү ХК
16	Болдтөмөр ерөө гол ХХК	66	УБ Дулааны сүлжээ ТӨХК
17	Төрийн банк	67	Монпетекс ХХК
18	Эс Си Ти И Си Эм ХХК	68	Цахиур ХХК
19	Магнай трейд ХХК	69	Витафит импекс ХХК
20	Шунхлай групп ХХК	70	ДДэш ТВ ХХК
21	АПУ ХК	71	Глобал Бридж ХХК
22	М-Ойл Групп ХХК	72	Хэт Моторс ХХК
23	Говь ХК	73	Таванбогд интернэйшнл ХХК
24	Монгол тамхи Со ХХК	74	Ханбогд кашемир ХХК
25	Монполимет ХХК	75	Блюскай Эйжиа ХХК
26	Дулааны 3-р цахилгаан станц ТӨХК	76	Шивээ овоо ХК
27	Скайтел ХХК	77	Сютл Бимэкс ХХК
28	Дулааны 4-р цахилгаан станц ТӨХК	78	Жем Интернэшнл ХХК
29	Эрдэнэс Тавантолгой ХК	79	Грийн сити ХХК
30	УБ Цахилгаан түгээх сүлжээ ТӨХК	80	Мера ХХК
31	Мон дулаан трейд ХХК	81	Жи Мобайл ХХК
32	Бороо гоулд ХХК	82	Сээкл ХХК
33	Волтам ХХК	83	Петровис тос
34	Трансвест Монголиа ХХК	84	Максам Эксплозивс ХХК
35	Вагнер Ази тоног төхөөрөмж ХХК	85	Петрожамп ХХК
36	Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр ХХК	86	Бласт ХХК
37	Алтайн хүдэр ХХК	87	Ноён Уул эрдэнэ ХХК
38	Номунтабак ХХК	88	Хера экуйпмент групп
39	Таванбогд групп	89	Ойн бирж ХХК
40	Монос фарм трейд ХХК	90	Монсуль ХХК
41	Улаанбаатар менежмент ХХК	91	Хөтөлийн цемент шохой ХК
42	Цахилгаан дамжуулах үндэсний сүлжээ ТӨХК	92	Баянсангийн далай ХХК
43	Ачит-Ихт ХХК	93	Өгөөж чихэр боов ХХК
44	БСБ Сервис ХХК	94	Тэсо корпораци ХХК
45	Багануур ХК	95	Шарын гол ХК
46	Алтан тариа ХХК	96	Хасу Мегаватт ХХК
47	Монголиан стар мелшерс ХХК	97	Ази фарма ХХК
48	Алтангадас трейд ХХК	98	Монмасло ХХК
49	Суруга Монгол ХХК	99	Монголэмимпекс концерн ХХК
50	Тавантолгой ХК	100	Юниверсал Ложистик Монголиа

Татвар төлөлтөөрөө тэргүүлж буй ТОП-5

1	Эрдэнэт үйлдвэр ХХК
2	Оюутолгой ХХК
3	М-Си-Эс Групп
4	Эрдэнэс Тавантолгой ХК
5	АПУ ХК

Борлуулалтаараа тэргүүлж буй ТОП-5

1	Оюутолгой ХХК
2	Эрдэнэт үйлдвэр ХХК
3	М-Си-Эс Групп
4	НИК ХХК
5	Хаан банк

Ажиллагсдын тоогоороо тэргүүлж буй ТОП-5

1	М-Си-Эс Групп
2	Эрдэнэт Үйлдвэр ХХК
3	Хаан банк
4	Оюутолгой ХХК
5	Номин Холдинг ХХК

Ашгийн хэмжээгээрээ тэргүүлж буй ТОП-5

1	М-Си-Эс Групп
2	Эрдэнэт үйлдвэр ХХК
3	Ачит-Ихт ХХК
4	Худалдаа хөгжлийн банк
5	Хаан банк