УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаярыг МАН-аас хөөх эсэх асуудлаар МАН-ын Хяналтын ерөнхий хороо аравдугаар сарын 1-ний өдөр хуралдсан билээ. Тус хорооны 13 гишүүн Б.Энхбаярт хариуцлага тооцож, МАН-аас хөөхийг дэмжиж, 1 гишүүн дэмжээгүй бөгөөд ийн олонхын саналаар түүнийг намын гишүүнчлэлээс нь түдгэлзүүлсэнд тооцсон. Тэгвэл УИХ-ын гишүүн М.Бадамсүрэн, З.Мэндсайхан, Б.Заяабал, Д.Энхтүвшин, Л.Соронзонболд, Д.Бум-Очир, Б.Хэрлэн нарын гишүүд эсэргүүцэж мэдээлэл хийлээ.
УИХ-ын гишүүн М.Бадамсүрэн: МАН бол 2024 оны УИХ-ын сонгуульд оролцохдоо ард түмнийхээ төлөө ажиллана, авлигатай тэмцэнэ гэж уриалж, сонгогдсон. Тийм учраас төрийн эрх барьж байгаа МАН шударга, ёс зүйтэй, хууль, дүрмийг чанд хэрэгжүүлж ажиллах ёстой гэж бид үзэж байгаа. Бидний хувьд намаас дэвшүүлсэн мөрийн хөтөлбөрт 5Ш ажиллагааг үргэлжлүүлнэ, авлигаас ангид байна гэж тунхагласан. Тэрнээс биш албан тушаалын төлөө арсалдан, тэмцэлдэнэ гэж сонгуулиар амлаагүй. Ард түмний амьдрал хүнд цалин, тэтгэвэр нэмэх шаардлагатай, ажлын байр хэрэгтэй байна гэж байхад манай эрх барьж байгаа нам албан тушаалын төлөө дүрэмгүй тоглолт хийж болохгүй. Улс төрийн ууган намын хувьд ухамсартай, хариуцлагатай хандах ёстой гэдэг шаардлагыг бид намын гишүүний хувьд шаардаж байна. Өөрөөр хэлбэл, Хяналтын ерөнхий хороо Б.Энхбаяр гишүүнийг намаас хөөх шийдвэрээ эргэж харахгүй тохиолдолд бид УИХ дахь МАН-ын бүлгээс, цаашид намаасаа гарах хүртэл шаардлага тавина гэдгээ албан ёсоор мэдэгдэж байна.
Шударга ёсны төлөө тэмцсэн гишүүдээ хөөж гаргадаг дарангуйлал байж болохгүй
УИХ-ын гишүүн Д.Энхтүвшин: МАН 2024 оны УИХ-ын сонгуульд авлигатай тэмцэх заалтуудыг маш тодорхой зааж өгсөн. Ялангуяа авлигын талаар мэдээллийг амар, хялбар болгох тодорхой заалтууд тусгасан. Гэтэл Хяналтын ерөнхий хорооны хуралд болсон үйл явцаас харахад авлигатай холбоотой асуудал ярьсан хүн нь буруутлаа. Энд хоёр хүний асуудал яригдаж байгаа. Нэгдүгээрт, Б.Энхбаяр гишүүний худал мэдээлэл өгсөн гэдэг асуудал. Нөгөө талд нь Д.Амарбаясгалан даргатай холбоотой асуудал бий. Тэгэхээр хоёр хүний асуудал байхад гэм буруугүй зарчим нь зөвхөн нэг хүнд үйлчлээд нөгөө хүнд нь үйлчлэхгүй шийдвэр гарсан нь харамсаж байна. Энэ шийдвэрийг МАН-ын гишүүдийн санал гэж бодохгүй байгаа. Энэ саналаа МАН-ын Хяналтын ерөнхий хороо эргэж хараасай. Намын дүрэмд авлигатай холбоотой асуудалд орвол намаас түдгэлзэх заалт бий. Тэр асуудал нь шийдэгдсэний дараа намаас чөлөөлөх эсэхийг шийдэх дүрмийн заалттай байдаг. Зарчим, улс нийтийн эрх ашиг ярьсан хүмүүсийг намаас хөөнө гэж ярьдаг байж болохгүй. Бидний хамгийн том дайсан бол авлигал. Өчигдрийн гаргасан шийдвэрийн бидний байр суурийг ганхуулсан, ухарсан үйл явдал боллоо гэж бодож байна. Энэ байр суурийг дэмжиж байгаа МАН-ын гишүүн олон бий.
УИХ-ын гишүүн З.Мэндсайхан: 2024 оны Хөгжлийн банкны болон нүүрсний сонсголыг тухайн үед хууль зүйн сайдаар ажиллаж байсан Б.Энхбаяр нийтэд дэлгэсэн. Монголын ард түмний нийгэмд болж бүтэхгүй байгаа авлигал, албан тушаалыг бугшсан асуудлыг мэдээлэх эрхийг хангаж дэлгэж тавьсан. Энэ бол Хууль зүйн сайдынхаа хувьд МАН-ын мөрийн хөтөлбөр болон Монголын ард түмний хүсэж байсан шударга ёсыг тогтооход Б.Энхбаяр гишүүнийг маш сайн манлайлан ажилласан гэж үздэг. 2024 оны сонгуульд МАН-д Монголын ард түмэн дангаар засаглах эрхийг өгөхдөө шударга ёсыг тогтоох, авлигатай хатуу тэмцэнэ гэдэг Б.Энхбаяр сайдын үйлдлүүдэд итгэж санал өгсөн. Өнөөдөр бид энэ зарчмаасаа ухарч байна. МАН-ын Хяналтын хороо нэг талыг барьсан шийдвэр гаргалаа. Тэгэхээр намын гишүүнийг түдгэлзүүлэх болон чөлөөлөх хэдхэн заалт бий. Тухайлбал, авлигал, ашиг сонирхлын зөрчилд орсон, илтэд ёс зүйн алдаа гаргасан, гэмт хэрэгт холбогдсон зэрэг үндэслэл байдаг. Б.Энхбаяр гишүүнийг эдгээрийн алт заалтад үндэслэн МАН-аас хөөж байна гэж асуудал бий. Нийгэмд болж бүтэхгүй байгаа нүүрсний хулгай, элдэв албан тушаалтнуудын гэмт хэргийг илчилж, олон нийтэд илэрхийлснийхээ төлөө МАН-аас хөөгдөнө гэдэг бол байж болохгүй асуудал.
Хоёрдугаарт, МАН-ын Хяналтын хорооны дарга давхар албан тушаал эрхэлж Үндсэн хууль зөрчөөд явж байна. Энэ хүний гаргаж байгаа шийдвэр эрх зүйн чадамжтай эсэхийг эргэж харах хэрэгтэй.
Бид сүүлийн үед дарангуйлал гэж их ярьдаг болоод байгаа. Ард түмний амьдрал хүнд байгаагийн цаана авлигын асуудал байна. Тэгэхээр намаар дамжиж дарангуйлал тогтоох гэж байгаатай бид эвлэрэхгүй. Шударга ёсны төлөө тэмцсэн гишүүдээ хөөж гаргадаг дарангуйлал байж болохгүй.
