Ардчилсан намын даргын сонгуультай холбоотойгоор УИХ-ын гишүүн, Үндэсний бодлогын хорооны Дотоод сонгуулийн хорооны дарга С.Эрдэнэболд тэргүүтэй тус намын гишүүд мэдээлэл хийлээ.

УИХ-ын гишүүн С.Эрдэнэболд: АН-ын төлөөллийн төв байгууллага болох ҮБХ өчигдөр хуралдсан. Энэхүү хурлаар АН-ын удирдлага буюу дараагийн даргыг сонгох тухай асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэсэн юм. Ийнхүү 2025 оны наймдугаар сарын 29 буюу өнөөдрийн 11.40 цагаас оройны 18.00 цаг хүртэл АН-ын даргыг сонгох сонгуульд нэрээ дэвшүүлэх нэр дэвшигчдийг бүртгэж авна.

Намын тухай хууль, АН-ын үндсэн дүрэм мөн ҮБХ-ны 2023 оны 23.9 тушаалаар баталсан намын даргыг сонгох журмын дагуу АН-ын даргыг сонгох сонгуулийн ажлыг зохион байгуулах бэлтгэл ажлаа хангаж байна. Намын үндсэн дүрэм болон намын даргыг сонгох журамд зааснаар намын төлөөллийн байгууллага буюу ҮБХ сонгуульт гишүүнээр дөрвөөс доошгүй жил ажилласан, АН-ын гишүүн АН-ын даргад нэрээ дэвшүүлэх эрхтэй. Дүрэм болон журамд заасан уг шаардлагыг хангасан хүн холбогдох материалаа бүрдүүлж өнөөдөр 18.00 цагаас өмнө авчирч өгөх боломжтой юм. Дотоод сонгуулийн хороо буюу сонгон шалгаруулах хороо 15 хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр байгуулан ажиллаж байна. Эдгээр 15 нэр бүхий хүмүүс бол АН-ын ҮБХ-ны гишүүд юм. Бид дотоод сонгуулийн хороотойгоо хамтран ажиллаж байна. 

АН-ын даргыг сонгох сонгууль бол түүхэн хариуцлагатай асар эгзэгтэй цаг үед болж байгаа юм. Улс төрийн сонгуульд гурав дараалан олонх болоогүй хүчний хувьд бид эв нэгдлээс институц гэсэн зарчмаар өнгөрсөн хугацаанд ажилласан. Дараа дараагийн улс төрийн сонгуульд иргэд олон нийтийн дэмжлэгийг авч, итгэлийг нь хүлээн, хүндэрсэн эдийн засагтаа сэргэлт авчрах, иргэддээ эрх чөлөөг нь буцаан авчрах улс төрийн хүчирхэг институц болохын төлөө бид зорин ажиллана. Энэ манлайллыг түүчээлж авч явах тэрхүү намын даргыг сонгох сонгууль нь түүхэн хариуцлагатай үе юм. Энэ удаагийн сонгуулийн онцлог бол ҮБХ-оос намын даргаа сонгож буй явдал юм. 

Өнөө орой 18,00 цагаас хойш бид материалыг шалгаж шаардлага хангасан нэр дэвшигчдийг тодруулж өрсөлдөгчийн мандатыг өгнө. Ингээд наймдугаар сарын 31-ний өдөр ҮБХ үргэлжлүүлэн хуралдаж сонгууль явуулах болно. Магадгүй 5-10 хүн нэр дэвшсэн тохиолдолд хоёр гуравдугаар шатны өрсөлдөөнийг явуулах болно. Бид нэр дэвшигчдийн материалыг шалгахдаа таван эрх чөлөөг баримталсан мөрийн хөтөлбөр гаргасан эсэхийг хянаж шалгах юм. 

АН-ын даргыг ҮБХ-ны 390 гишүүн л шийдэх болно. АН-ын даргыг аль нэгэн нам, аль нэгэн хүчин болон явцуу ашиг сонирхлын үүднээс шийдэх боломжгүй. Нийгэмд янз бүрийн цуурхал явж байж болох юм. Чөлөөт нийгэм учраас элдэв хардлага байж ч болно. Гэхдээ АН бол дүрэмтэй, журамтай нам. Бид хуультай Монгол Улсын түүхтэй нам юм.