"Эрчист Монгол" компани байгуулагдаад хагас жилийн хугацаа өнгөрсөн бөгөөд үйл ажиллагаагаа энэ оны дөрөвдүгээр сараас эхлүүлсэн юм. Энэ хугацаанд ямар ажлуудыг хийж гүйцэтгэсэн талаар тус компанийн Гүйцэтгэх захирал Г.Амартүвшин мэдээлэл хүргэлээ.
"Эрчист Монгол" компанийн харьяа байгууллагууд хоёр жилийн хугацаанд цэвэр ашгаа 700 тэрбум төгрөгт хүргэнэ
"Эрчист Монгол" ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Г.Амартүвшин "Бид харьяа төрийн өмчит компаниудын үйл ажиллагаанд дүн шинжилгээ хийж, цаашид эдгээр байгууллагуудын засаглалыг сайжруулах, үр ашигтай байх нөхцөлийг бүрдүүлэх талаар дүгнэлтээ гарган Засгийн газарт танилцуулсан. Үүний үр дүнд бид 100 хоногийн төлөвлөгөө боловсруулж, долдугаар сарын 30-ны Засгийн газрын хуралдаанаар танилцуулж, батлуулсан. Энэхүү төлөвлөгөөнд нийт 44 компанитай нэгэн зэрэг ажиллах боломжгүй учраас эхний ээлжид 5-6 компани сонгож, тэдгээрт тодорхой зорилтууд тавьсан юм. Тухайлбал, МИАТ компанид захиргааны орон тоог багасгах, Мэдээлэл холбооны сүлжээний компанид удирдлагын зардлыг бууруулах, ТОСК-д зөв бүтэц бүхий орон тооны зохион байгуулалт гаргах, Улаанбаатар цахилгаан түгээх сүлжээ болон ТЭЦ-4 дээр орон тооны цомхотгол болон зардлын хэмнэлтийн санал боловсруулсан. Эдгээр санал нь Засгийн газрын хурлаар хэлэлцэгдэж, тэмдэглэл болон тогтоолын хэлбэрээр батлагдсан байгаа.
Мөн эрчим хүчний салбарын худалдан авалтын үйл ажиллагаанд дүн шинжилгээ хийж, цаашид ямар өөрчлөлт хийх талаар төлөвлөгөө боловсруулах чиглэл өгөгдсөн. Үүний дагуу Эрчим хүчний яамтай хамтарсан ажлын хэсэг байгуулагдаж, ажил нь эхэлсэн байна. Үүнээс гадна бүтцийн өөрчлөлт, орон тооны цомхотгол, зардлын хэмнэлтийн чиглэлээр тусдаа ажлын хэсэг томилогдон ажиллаж байна. Түүнчлэн төрийн өмчит компаниудыг шат дараатайгаар нээлттэй хувьцаат компани болгох зорилт тавигдсан. Эхний ээлжид МИАТ компанийн IPO хийх бэлтгэл ажлыг хангах хүрээнд тус компанийн удирдлагуудтай хамтарсан ажлын хэсэг байгуулж, ажил нь эхэлсэн. Наймдугаар сарын 20-ны Засгийн газрын хуралдаанд холбогдох тогтоолын төслийг оруулан УИХ-д өргөн мэдүүлэхээр төлөвлөсөн юм.
"Эрчист Монгол" компанийн харьяанд буй байгууллагуудын хувьд дунджаар 30 мянга гаруй хүн ажилладаг, жилдээ долоон их наяд төгрөгийн борлуулалт хийдэг ч цэвэр ашиг нь ердөө 100 тэрбум төгрөг давж байгаа нь хангалтгүй үзүүлэлт юм. Эдгээр компанийн өөрийн хөрөнгийн өгөөж ердөө 2-3 хувьтай байгаа нь Монголбанкнаас тогтоосон бодлогын хүү болох 12 хувьтай, мөн арилжааны банкуудын хадгаламжийн хүүтэй харьцуулахад доогуур үзүүлэлттэй байна. Энэ нь эдгээр компаниуд хангалттай ашигтай ажиллаж чадахгүй байгааг харуулж байгаа юм.
Иймээс Ерөнхий сайд эдгээр компанийн үйл ажиллагааг илүү үр ашигтай болгох нөхцөл бүрдүүлэхэд онцгой анхаарч, бодлогын чиглэл өгч байгаа юм. Үүнийг хэрэгжүүлэхийн тулд бид эрчим хүчний компаниудын онцлогийг харгалзан үзэх шаардлагатай бөгөөд эдгээр компаниудын орлого, борлуулалт нь тарифын тогтолцоонд хязгаарлагддаг ч нөгөө талаас зардлаа зөв удирдсанаар тодорхой хэмжээний хэмнэлт гаргах бүрэн боломжтой гэж үзэж байна. Бид Эрчим хүчний яамтай зөвшилцөн, хамтран ажиллах байр суурь баримталж, ажлын төлөвлөгөө гарган хэрэгжүүлж эхлээд байна. Эрчим хүчний сайд энэ салбарт зайлшгүй реформ хийх шаардлагатай гэдэгт санал нэгдсэн. Одоогоор эрчим хүчний компаниудад нийт 25 ТУЗ ажиллаж байгааг 13 болгон цөөлөх зорилт тавьж, яамтай урьдчилсан байдлаар 14 болгох шийдэлд хүрээд байна. Энэ саналаа ойрын хугацаанд Засгийн газрын хуралдаанаар оруулж, батлуулах бөгөөд ингэснээр төрийн өмчит компаниудын засаглалыг сайжруулах, ТУЗ-ийн бүтэц бүрэлдэхүүнийг цомхон болгож, ажлыг нь илүү үр дүнтэй болгох, цаашлаад зардлыг бууруулах нөхцөл бүрдэнэ.
"АЗЗА" гэх компани нь хоёр жилийн өмнө Улсын Их Хурлын тогтоолоор байгуулагдсан бөгөөд Авто зам засвар, ашиглалтын компаниудыг нэгтгэсэн бүтэцтэй байсан. Гэвч энэхүү нэгдэл нь анхны зорилго, хүлээлтэд нийцэхүйц үр дүнд хүрч чадаагүй тул Зам, тээврийн сайдтай зөвшилцсөний үндсэн дээр тус нэгдлийг татан буулгах нь зүйтэй гэсэн шийдвэрт хүрсэн юм. Мөн энэ нэгдлийн орлогын бүтэц, санхүүгийн урсгалд тодорхой хэмжээний өөрчлөлт хийх шаардлагатай гэсэн дүгнэлт гарсан. Үүнтэй холбоотой зохих ажлуудыг ойрын хугацаанд хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байна.
Төрийн өмчийн бодлого, зохицуулалтын газраас хувьчлах компаниудын жагсаалтыг танилцуулж санал өгсөн. Жишээлбэл, ТЭЦ-3 болон ТЭЦ-4-ийг тус тусад нь IPO хийж хөрөнгийн зах зээлд гаргах нь одоогийн нөхцөлд эрт гэж үзэж байгаа. Учир нь Хөрөнгийн биржээс тавигддаг гол шаардлагуудын нэг нь тухайн компани ашигтай ажиллаж байх ёстой бөгөөд энэ нь анхан шатны үндсэн нөхцөл болдог. Иймд бидний зүгээс санал болгож буй хувилбар нь эрчим хүчний үйлдвэрлэлийн компаниудыг нэгтгэж, нэгдсэн нэг том бүтэцтэй болгох явдал юм. Ингэснээр чиг үүргийн давхардлыг арилгаж, зардлыг бууруулах, илүү ашигтай ажиллах боломж бүрдэж цаашлаад энэхүү нэгдсэн компанийн хувьцааг хөрөнгийн биржид гарган IPO хийх нь илүү оновчтой гэж үзэж байна.
МИАТ компанийн хувьд эхний ээлжид стратегийн хөрөнгө оруулагч татах, компанийн засаглалыг сайжруулах, улмаар гадаадын хөрөнгийн бирж дээр IPO хийж, Монголын хөрөнгийн бирж дээр давхар арилжаа явуулах нь зүйтэй гэж үзэж байгаа. Учир нь МИАТ бол төрийн өмчит компаниудын дотроос хамгийн том, ашигтай ажилладаг цөөн компанийн нэг юм.
Мөн жижиг хэмжээний зарим компанийн хувьчлалын асуудал ч хөндөгдөж байгаа. Тухайлбал, Автоимпекс гэх компанийн хувьд шүүхийн шийдвэртэй, Сонсголонгийн гүүрний ойролцоо нэг объекттой. Тус компанийн төрийн эзэмшлийн хувьцааг нь зарах нь зүйтэй гэж үзсэн тул энэ талаар холбогдох танилцуулгыг бэлдсэн. Үүний дагуу Сангийн яамтай хамтран ажиллах төлөвлөгөөтэй байна. Хэрэв бид эдгээр төлөвлөж байгаа арга хэмжээгээ хэрэгжүүлж, төрийн өмчит компаниудын зардлыг бууруулж, үр ашгийг нь нэмэгдүүлж чадвал ойрын хоёр жилийн хугацаанд нийт цэвэр ашгийг дор хаяж 700 тэрбум төгрөгт хүргэх боломжтой гэж тооцоолж байна. Гэхдээ орон тооны цомхотгол, захиргааны чиг үүргийн нэгтгэл зэрэг бүтцийн өөрчлөлтүүдийн үр дүн шууд гардаггүй тул бидний зүгээс хоёр жилийг энэ төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэх хугацаа гэж харж байгаа" гэв.
