УЦУОШГ-т хийгдсэн орон тооны цомхотголын асуудал нийгмийн сүлжээнд тархаад байна. Тус газарт хийсэн хүний нөөцийн цомхотгол нь хэр шударга явагдсан эсэх талаар Байгаль, орчин уур амьсгалын өөрчлөлтийн сайд болон УЦУОШГ-ын дарга Э.Баттулга нар тайлбар мэдээлэл хийлээ.
УЦУОШГ-ын дарга Э.Баттулга: Манай цаг уурын байгууллага Монгол Улсын 21 аймаг, 318 сум, суурин газарт өөрсдийн салбар нэгжтэй улс орныг хамарсан үйл ажиллагаа явуулдаг бүтэцтэй. Нийт 1893 албан хаагч ажилладаг.
УИХ-аас 2025 оны төсвийн тодотголыг батлахдаа орон тоо, цалингийн санг 9 хувиар цомхотгосон. Манай батлагдсан төсөв 80.4 тэрбум төгрөг байсан бол 2025 онд 74.3 тэрбум болсон. Энэ 9 хувийн цомхотголоор орон тоо 171-ээр цөөрч байгаа. Наймдугаар сарын 1-ээс төрийн албан хаагчийн цалингийн нэгдсэн сангийн батлагдсан дээд хязгаарт багтаж, цалин олгох, бүртгэл хийх системийн шинэчлэл хийгдсэн.
Баталсан хуультай холбогдуулан бүтцийн өөрчлөлтийг хийсэн. Энэ бүтцийн өөрчлөлтийг хийхдээ ямар шалгуур шаардлага тавьсныг танилцуулъя. Эхний ээлжид 21 аймгийн төвүүдийн саналыг нь авсан. Энэ санал дээр үндэслэн газрын даргын тушаалаар 7 хүний бүрэлдэхүүнтэй, нэмээд нарийн бичгийн даргатай ажлын хэсгийг гаргаж сар гаруй хугацаатай ажилласан. Энэ хугацаанд зургаан удаа хуралдаж, хэд хэдэн зарчим барьж ажилласан.
Нэгд, анхан шатны нэгж ажилтны тоог цөөрүүлэхгүй байх чиглэл барьсан. Монгол Улсын хэмжээнд 318 өртөөний 134 нь цаг уурын өртөө байдаг. ХАА цаг уурын харуул 183 байдаг. Зарим аймагт өртөө 5 хүнтэй нэгж ажилладаг, зарим суманд 1 хүнтэй буюу харуул ажиллаж байгаа. Цаг уурын өртөө харуул дээр ямар нэгэн өөрчлөлт орохгүй. Өөрөөр хэлбэл, анхан шатныхаа нэгж рүү цомхотгол оруулахгүй гэсэн зарчим барьсан. Зарим нэг өртөөг харуул болгож хүний тоог цөөлөх, зарим усны харуулуудын тоог багасгах шийдвэр гаргасан.
Хоёрт, удирдах албан тушаалтны тоог цөөлөх. Энэ бол нийгмийн зүгээс тавьж байгаа цаг үеийн шаардлага. Төсвийн хөрөнгийн нөхцөл байдалтай уялдуулаад удирдах албан тушаалтны тоог цөөлсөн. Нэг төвийн дарга болон 3 хэлтсийн даргатай үйл ажиллагаа явуулдаг байсныг зөвхөн төвийн даргатай нь үлдээсэн. Өөрөөр хэлбэл, төв болгоны 3 хэлтсийн даргыг цомхотгосон. Ингэснээр нийт 63 удирдах албан тушаалтны орон тоо цомхотголд орсон. Үүнд ямар нэгэн хүний тухай асуудал ярихгүй зөвхөн бүтцийн тухай асуудал ярьж байгаа. Өөрөөр хэлбэл 171 хүнээс 63 удирдах албан тушаалтан буюу гуравны нэгээс дээш хувь болох удирдах албан тушаалтнуудад хамаарч байгаа гэдгийг хэлэх нь зүйтэй.
Гурав дахь чиглэл бол бүх төвүүдийн бүтэц адилхан байх ёстой гэсэн зарчмыг баримталсан. Цаг уур орчны шинжилгээний салбар 101 жилийн түүхтэй байгууллага. Өнгөрсөн хугацаанд зарим нэг аймгийн төвүүд бусдаасаа ялгаатай орон тоотой ажиллаж байсан. Тухайлбал, зарим хүний нөөц нь бичиг хэргээ давхар хийдэг эсвэл тус тусдаа байдаг. Зарим байгууллага дангаараа нягтлантай, зарим байгууллага байгууллагын архиваа нэг хүн хийдэг байсан бол энэ бүтцийн өөрчлөлтөөр бүгдийг нь жигдэлсэн байгаа.
21 аймгийн УЦУОШ-ий төвүүдэд нэгтгэж болох албан тушаалуудыг нэгтгэсэн. Жишээлбэл хүний нөөц бичиг хэрэг хоёр хамтдаа байх, нярав байгууллагын архив хоёрыг нэг хүн хийх гэх мэтчилэн. Ингэснээр ижил чиг үүрэг гүйцэтгэдэг бүх төвүүд ижил бүтэцтэй болж байна гэсэн үг. Өнгөрсөн хугацаанд гарсан энэ алдаа, завхралыг энэ бүтцийн өөрчлөлтөөр арилгасан байгаа.
Дараагийн асуудал бол УЦУОШ-ий төвүүд манай иргэдийн мэдэж байгаагаар цаг уурын мэдээ явуулдаг, урьдчилан сэргийлдэг, хэмжилт хийдэг байгууллага. Гэтэл энэ байгууллагуудын дэргэд байгаль орчин хэмжил зүйн лабораториуд ажилладаг. Энэ нь байгаль орчны төлөв байдал, агаар, хөрс, орчны бохирдлын нөхцөл байдалтай уялдуулан энэ лабораториудын орон тоонд ямар ч өөрчлөлт оруулаагүй. Бүх лабораториуд 3 хүнтэй ажилладаг бөгөөд энэ хэвээрээ ажиллаж байгаа. Бид ийм зарчмыг барьж ажилласан.
Олон нийтийн дунд явж байгаа мэдээллүүд зөрүүтэй байсан учраас албан ёсоор тайлбар мэдээлэл хийх нь зүйтэй гэж үзсэн. Цаашид УЦУОШ-ий салбар олон улсын нийтлэг жишгийг дагаад мэдээллийн технологи, хиймэл оюун ухаан машин сургалтад суурилсан илүү технологи суурьтай салбар болж хөгжих зүй ёсны шаардлага байгаа. Энэ чиглэлийн хүрээнд есдүгээр сарын 5-ны өдөр дараагийн үеийн супер компьютерыг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлэх гэж байна. Дэлхийн хиймэл оюун ухааны чуулганы үеэр дэлхийн цаг уурын байгууллагаас Монгол Улсад олгосон хиймэл оюун ухаан цаг уурын сервер болон программ хангамжийн иж бүрдлийг бид үйл ажиллагаандаа нутагшуулах гэж байна. Усны харуулуудыг автомат болгох ажлыг эхэлж байгаа. Энэ онд багтаад 17 байршилд автомат усны харуул хийж, хүний оролцоотой өвөл зунгүй хийдэг энэ ажлыг автоматжуулах бололцоог гаргаж байгаа.
УЦУОШ-ий салбарын чөлөөлөгдөж байгаа албан хаагчдын дунд энэ салбартаа шилжин ажиллах боломж бололцоог яамтайгаа хамт эрэлхийлж байгаа. Учир нь Монгол Eлсын хэмжээнд ажиллаж байгаа 35 хамгаалалтын захиргаанд байгаль хамгаалагчийн орон тоо, зарим байгалийн нарийн шинжлэх ухааны мэдлэг шаардсан орон тоонууд хүн хүчний дутагдалтай байдаг. Энэ орон тоо руу шилжин ажиллах боломжийг нээж өгнө. Мөн албан хаагчдын ажиллах нөхцөл, нийгмийн баталгааг хангах сургалтын хөтөлбөрийн хүрээнд зайнаас суралцах, цалинтай ажиллах, ажиллангаа суралцах боломжийг УЦУОШ-ий салбарт нээж байгаа гэлээ.
