АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Марко Рубио саяхан USAID-ийн хөтөлбөрүүдийн 83 хувийг буюу 6,200 хөтөлбөрөөс 5,200-г нь зогсоосон тухай мэдээлэл хийсэн. Тус байгууллагын хөтөлбөрүүдийг ийнхүү их хэмжээгээр зогсоосноор дэлхийн олон оронд хүмүүнлэгийн тусламж, хөгжлийн төслүүдэд сөрөг нөлөө үзүүлж, олон сая хүний амьжиргаа, эрүүл мэнд, боловсролд сөрөг үр дагавар авчирч болзошгүй байна.
Тус байгууллага нь 1991 оноос хойш Монголд үйл ажиллагаагаа явуулж, эдийн засгийн өсөлт, ардчиллыг бэхжүүлэх, боловсрол, эрүүл мэнд, бизнесийн хөгжлийг дэмжих чиглэлээр олон төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлж, туслалцаа үзүүлж ирсэн. Сүүлийн жилүүдэд USAID-ийн Монгол дахь төсөл, хөтөлбөрүүд багассан ч АНУ-Монголын стратегийн түншлэл үргэлжилсээр байгаа билээ.
Тэгвэл USAID-ийн хөтөлбөрүүдийг татан буулгасан дээрх шийдвэрийн улмаас Монголд хэрэгжиж байсан төсөл хөтөлбөрүүд зогсох магадлал үүссэн. Энэ тухай албан ёсны мэдээлэл хараахан цацагдаагүй байгаа ч хэрвээ уг шийдвэр Монголд хэрэгжиж байсан USAID-ийн төслүүдийг хамарсан бол жижиг, дунд бизнес, авлигын эсрэг бодлого, боловсролын чиглэлд сөрөг нөлөө үүсэж мэдэхээр байна.
Монгол Улсад хэрэгжиж буй USAID-ийн голлох төсөл, хөтөлбөрүүд
Монголын эрчим хүчний засаглал төсөл (2023-2028)
АНУ-ын Олон улсын хөгжлийн агентлаг (USAID)-ын санхүүжилтээр "Монгол улсын эрчим хүчний засаглал" хөтөлбөрийг 2022 оны тавдугаар сараас эхлэн хэрэгжүүлж эхэлсэн.
Тус хөтөлбөр нь нийтдээ 12 сая ам.долларын санхүүжилттэй ба 5 жилийн хугацаанд хэрэгжиж, Монгол улсын эрчим хүчний засаглалыг сайжруулах, эрх зүйг орчныг сайжруулах, чадавх бэхжүүлэх, хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, загвар төслүүд хэрэгжүүлэхэд хувь нэмрээ оруулах юм. USAID-ийн төслүүд зогсож байгаатай холбоотойгоор энэхүү хөтөлбөр зогсох өндөр магадлалтай.
Хүнсний ногооны үйлдвэрлэл, зах зээлийн гарцыг нэмэгдүүлж эдийн засгийг дэмжих төсөл (2023-2026)
USAID, Монгол Улсын Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам (MOFALI) болон Хүнсний болон хөдөө аж ахуйн байгууллага (FAO)-тай хамтран хэрэгжүүлж буй тус төсөл нь төмснөөс бусад хүнсний ногооны үйлдвэрлэлийг дэмжиж, эрчим хүчний хэмнэлттэй хүлэмжүүд байгуулах, тогтвортой үйлдвэрлэлийн технологийг нэвтрүүлэх, зах зээлд нэвтрэх боломжоор хангах зорилготой.
Төсөл нь Дархан, Сэлэнгэ, Ховд болон Төв аймгуудад суурь судалгаа явуулж байгаа бөгөөд судалгааны үр дүнд сонгогдсон аймагт 2023 оноос 2026 он буюу 3 жилийн хугацаатай хэрэгжих юм. Гэвч USAID-ийн үйл ажиллагааны ихэнхийг зогсоож байгаатай холбоотойгоор энэ төсөл үргэлжлэхгүй байх өндөр магадлалтай.
Бизнесийн тогтвортой хөгжлийг сайжруулах, ил тод байдлыг нэмэгдүүлэх төсөл
Жижиг, дунд үйлдвэрүүдийн урт хугацааны тогтвортой байдлыг хангах зорилготой уг төсөл нь төрийн байгууллагууд, иргэний нийгмийн байгууллагуудтай хамтран ажиллаж, сургалт зохион байгуулах, өрсөлдөх чадварыг сайжруулах, байгаль орчинд ээлтэй үйлдвэрлэлийг дэмжихэд чиглэгдсэн.
АНУ-ын Олон улсын хөгжлийн агентлагаас хэрэгжүүлэх “Бизнесийн Тогтвортой Хөгжлийг Сайжруулах, Ил Тод Байдлыг Нэмэгдүүлэх” (BEST) II шатны хөтөлбөрийн хамтын ажиллагааны гэрээний санхүүжилтийг энэ оны хоёрдугаар сарын 12-ны өдөр дуустал зарласан. Хөтөлбөрийн санхүүжилтийн хэмжээ нь урьдчилсан байдлаар 10 сая ам.доллар байна гэж байв. Гэсэн хэдий ч уг төсөл цааш үргэлжлэх эсэх нь тодорхойгүй хэвээр байна.
Эдгээр хөтөлбөрүүд нь Монгол Улсын хөгжлийг дэмжих, ардчиллыг бэхжүүлэх, эдийн засгийг төрөлжүүлэх, эрчим хүчний шинэчлэлийг дэмжих, байгаль орчны тогтвортой байдлыг хангах чиглэлээр USAID-ийн оруулж буй чухал хувь нэмэр юм. USAID-ийн дэлхийн хэмжээнд татан буулгасан 5,200 гаруй хөтөлбөрийн нэг хэсэг нь Монголд хэрэгжиж байсан төслүүд ч байхыг үгүйсгэхгүй.
