УИХ-ын Ёс зүй, дэгийн байнгын хорооны өнөөдрийн хуралдаанаар "Ерөнхий сайд, Засгийн газрын гишүүнээр томилогдсон УИХ-ын гишүүн чуулганы ажиллагаанд оролцох журам батлах тухай" журмын төслийг хэлэлцэж байна. Журмын төслийн ажлын хэсгийн ахлагчаар УИХ-ын гишүүн А.Ариунзаяа ажиллаж байгаа бөгөөд журмад оруулсан зохицуулалтын талаар танилцууллаа.
Тус журам гурван хэсэг 12 заалттай. Үүнд:
Засгийн газрын гишүүн өвчтэй чөлөөтэй, томилолттойгоос бусад тохиолдолд байнгын болон дэд, түр хорооны хуралдаанд оролцох үүрэгтэй,
Бусад хуралдааныг давхцуулахгүй төлөвлөх ёстой,
Байнгын болон дэд, түр хорооны хуралдаанд оролцох боломжгүй бол хуралдаан даргалагчид өмнөх өдөр нь мэдэгдэж чөлөө авна,
Сайд нар Засгийн газрын өргөн барьсан хууль тогтоомж бодлого хэлэлцэх үеэр асуулт асуухгүй, эсрэг санал илэрхийлэхгүй,
Засгийн газраас санаачилж оруулж ирсэн хуулийн төсөл дээр зарчмын зөрүүтэй санал гаргахаар бол тухайн асуудлыг эрхэлж байгаа сайд нь гаргана,
Удаа дараа Засгийн газрынхаа эсрэг байр суурь илэрхийлж байгаа сайд нарт хариуцлага тооцох саналыг Ерөнхий сайдад хүргүүлнэ гэх мэт зохицуулалтыг тусгажээ.
Танилцуулгатай холбогдуулан гишүүд асуулт асуулаа.
УИХ-ын гишүүн Ч.Лодойсамбуу: Энэ журам Үндсэн хуулийн зөрчил рүү орохгүй юу. Үндсэн хуулийн 25.4 дээр УИХ-ын бусад бүрэн эрх зохион байгуулалтын үйл ажиллагааг хуулиар тогтооно гэж заасан. Сайд нар Засгийн газрынхаа эсрэг үг хэлж болохгүй, асуулт асууж болохгүй гэж байна. Бид УИХ-ын 20 гишүүний бүрэн эрхийн асуудал ярьж байна.
Засгийн газраас ч ирүүлсэн санал дээр УИХ-ын тухай хуулийн 8.1.8-д хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асуух, байр сууриа илэрхийлэх, санал гаргах эрхтэй гэсэн байна. Хэдийгээр Засгийн газрын гишүүн ч ард түмнээс сонгогдсон гишүүн. Тэгэхээр энэ гишүүний бүрэн эрхэд халдаж байгаа журам болно. Мөн хуулиар зохицуулсан зүйлийг журам болгон батлах нь зөв үү.
Ажлын хэсгийн ахлагч, УИХ-ын гишүүн А.Ариунзаяа: Ямар нэгэн байдлаар хуулиа даваад ажлын хэсэг байгуулаад журам боловсруулаагүй. Энэ бүхэн хуулиар зохицуулагдсан байгаа. Засгийн газар хуулийн төслөө өргөн барихаасаа өмнө хэлэлцэж, нэгдсэн байр суурьд хүрснийхээ дараа хуулийн төслөө өргөн барьчихаад чуулган дээр сайд нар нь гишүүнийхээ хувьд гэж яриад байж болохгүй гэж үзээд зохицуулж өгч байгаа юм. Гэхдээ зөвхөн Засгийн газрын өргөн барьсан хууль дээр л энэ журам хэрэгжинэ.
Хэрвээ Үндсэн хууль зөрчсөн гэж үзэж байгаа бол эдгээр хуулийг батлах үеэр ч яригдах байсан.
УИХ-ын гишүүн Ч.Лодойсамбуу: Манай улсад байнгын хэрэглэгдэж байгаа 800 гаруй хууль байгаа. Үүний 60 орчим хувь нь Үндсэн хуулийн зөрчилтэй гэж УИХ-ын дарга нь хүртэл хэлээд байгаа. Тэгэхээр одоо байгаа хуулиуд ньҮндсэн хуулийн зөрчилгүй гэж хэлэх нь өрөөсгөл.
Монгол Улсад Үндсэн хууль нь том юм уу. Засгийн газрын тухай хууль, Дэгийн тухай хууль нь том юм уу. Ёс зүй дэгийн байнгын хороо Үндсэн хуулиа дээдэлж ажиллах юм уу, бусад хуулиа мөрдөж ажиллах юм уу.
Ажлын хэсгийн ахлагч, УИХ-ын гишүүн А.Ариунзаяа: Энэ өрөөсгөл асуулт болов уу даа. Хууль бол хууль. Ямар ч хууль байсан мөрдөх ёстой. Та бид хоёр Үндсэн хууль зөрчсөн, үгүйг тогтоодог хүмүүс биш. Яг одоо байгаа хуулийн хүрээнд боловсруулж оруулж ирсэн журам учраас хуулийн зөрчилгүй гэж үзэж байна.
УИХ-ын Ёс зүй, дэгийн байнгын хорооны дарга Б.Баярбаатар: Аливаа хуулийг тайлбарлах эрх бидэнд байхгүй. Хуульд заасан хүрээнд энэ асуудлыг байнгын хороо санаачлаад явж байгаа.
Засгийн газрын гшүүнийг хавсран гүйцэтгэж байгаа УИХ-ын гишүүн ард түмний төлөөлөл мөн. Гэхдээ кабинетын журмаар ажилладаг Засгийн газар ард түмний төлөөл биш. Тэр бол гүйцэтгэх байгууллага. Засгийн газар нэгдсэн шийдвэр гаргаад оруулж ирж байгаа тохиолдолд сайд нар нь УИХ дээр эсрэг байр суурь илэрхийлэхгүй байх нь зарчмын асуудал.
УИХ-ын гишүүн Б.Хэрлэн: Чуулганы хуралдаанд оролцох журмаа зөрчсөн сайд нарт хариуцлага тооцуулах саналаа манай байнгын хороо Ерөнхий сайдад албан бичгээр хүргүүлнэ гэж байна. Хэдэн удаа хурал тасалбал ямар хариуцлага хүлээлгэх юм бэ. Мөн хэдэн удаа Засгийн газрын эсрэг байр суурь илэрхийлбэл хариуцлага хүлээлгэх вэ. Үүнийг хэн бүртгээд, хэн асуудлыг гаргаж тавиад асуудлыг цааш тавих юм бэ. Журмыг хэтэрхий ерөнхий байна гэж хараад байна.
Ажлын хэсгийн ахлагч, УИХ-ын гишүүн А.Ариунзаяа: Хууль зөрчихгүй байхын тулд журмаа аль болох ерөнхий заалтуудтай оруулсан. Сайд нарт хариуцлага тооцох эрх ганцхан Ерөнхий сайдад байгаа. Байнгын давтамжтай, Засгийн газрынхаа эсрэг тогтмол эсрэг байр суурьтай байгаа сайдыг Ёс зүй сахилга хариуцлагын байнгын хороогоор хэлэлцэж хамтын шийдвэр гаргаж, Ерөнхий сайдад хариуцлага тооцуулах санал хүргүүлнэ.
