Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэн шийдвэрлэсэн асуудлаар ЗГХЭГ-ын дарга Н.Учрал мэдээлэл хийлээ. Өнөөдрийн Засгийн газрын хуралдаанаар Төрийн өмчит болон орон нутгийн өмчит компанийн бүтээмж, ил тод байдал, засаглалыг сайжруулах хуулийн төслийг хэлэлцээд УИХ-д өргөн барихаар шийдвэрлэлээ.

Энэ талаар ЗГХЭГ-ын дарга Н.Учрал: Энэхүү хуулийг хэрэгжүүлэх хүрээнд тодорхой хэд хэдэн асуудлыг шийдвэрлэнэ. Төрийн өмчийн компаниудын ТУЗ-ийн хараат бус байдлыг хангахы тулд ТУЗ-ийн гишүүд болон гүйцэтгэх захирлын босго шаардлагыг тодорхой болгоно. Гүйцэтгэх захирал, Ерөнхий менежерийг KPI буюу компаниудын хэрэгжүүлдэг гүйцэтгэлийн үнэлгээ, бизнес төлөвлөгөөнд суурилсан гүйцэтгэлийн үнэлгээн дээр нь суурилан үргэлжүүлэн ажиллах, эсэх гэрээг нь сунгадаг болно.

Төр ямар тохиолдолд төрийн өмчийн компани байгуулахыг хуульд хатуу зааж байна. Төр таван чиглэлд төрийн өмчит компани байгуулна, бусад тохиолдолд төрийн өмчит компани огт байгуулахгүй. УИХ-аар энэ хууль батлагдсанаар Засгийн газар төрийн өмчит команиудад баримтлах үндсэн чиглэлээ УИХ-д танилцуулна. Энэ үндсэн чиглэлийнхээ хүрээнд аль компанийг нэгтгэх, алийг нь өөрчлөн зохион байгуулах, алийг нь олон нийтэд нээлттэй болгох вэ гэдэг хууль эрх зүйн орчныг нээлттэй болгож байна.

Өнөөдрийн байдлаар төрийн өмчит 122 компани Төрийн өмчийн бодлого зохицуулалтын газарт бүртгэлтэй байна. Эдгээр компаниудад 58 мянга гаруй хүн ажиллаж байна. Үүнээс тавхан компани нь 4.8 их наяд төгрөгийг бүрдүүлдэг. 51 компани нийлээд 380 тэрбум төгрөгийн орлого бүрдүүлдэг. Үлдсэн 40 гаруй компани нь -150 тэрбум төгрөгийн алдагдалтай ажилладаг.

Энэ хууль батлагдсанаар эдгээр компанийн статусыг ойлгомжтой болгоно. Төрийн өмчит компани Баялгийн сан, төсөвт орлого төвлөрүүлэх үүрэгтэй. Эдгээр компаниудыг төрийн өмчийн корпорац буюу хөрөнгийн менежмент болон засаглалыг сайжруулдаг менежментийн компанитай нэгтэж зохион байгуулна. Үүний хүрээнд Монголын төр, Засгийн газар дэргэдээ уул уурхай компаниудын нэгдэл буюу “Эрдэнэс Монгол” нэгдэл, уул уурхайн бус үйл ажиллагаа явуулж байгаа төрийн өмчит компаниудын нэгдэл буюу “Эрчэс Монгол” гэсэн хоёр нэгдлийн хүрээнд төрийн өмчийн компаниуд үйл ажиллагаа явуулна. Харин бусад яамдууд дээр байдаг улсын төсөвт үйлдвэрийн газар нэртэй байгууллагуудыг шинээр зохион байгуулна. Эдгээрийг олон улсын жишигт нийцүүлэн нийтийн үйлчилгээний байгууллага гэдэг статус руу шилжүүлээд хувийн хэвшлийн хийж чадах ажлыг гэрээгээр шилжүүлнэ. Эсхүл тухайн салбарын сайд нь өөрийн төсөвлөсөн хөрөнгийн багцаас ажилчдын хөлсийг шийдээд авч явна. Бүр болохгүй бол татан буулгана. Ер нь төрийн өмчит компаниуд гурван жил дараалан санхүүгийн алдагдалтай ажиллабал шууд татан буулгахаар хуульд зааж байгаа.

Цаашид төрийн өмчит компани гэдэг статус дотор ашиггүй, орлогогүй, алдагдал хүлээдэг компани байх боломжгүй. Үнэ тарифын зохицуулалттай байгууллагуудыг нэгтгэх зохицуулалтыг яаралтай зохион байгуулна.