Нийслэлийн Засаг даргын тамгын газар, Түгжэрлийг бууруулах үндэсний хорооноос “Түгжрэлийг бууруулах богино хугацааны бодлого”-оо танилцуулсан. Энэ хүрээнд 2024 арваннэгдүгээр сарын 8-наас импортоор орж ирж буй суудлын автомашинд Улаанбаатарын серийн дугаар олгохгүй байхаар шийдвэрлэсэн. Энэхүү шийдвэрийг иргэд эсэргүүцэж, Үндсэн хуулийн цэцэд хандахаар болсноо мэдээллээ.
Хан-Уул дүүргийн иргэн Ш.Ербол: УИХ 2023 оны арванхоёрдугаар сард Улаанбаатар хотын замын хөдөлгөөний түгжрэлийг бууруулах, гэр хорооллыг орон сууцжуулах хуулийг баталсан. Энэ хуульд хүний эрхийг хязгаарласан, боогдуулсан олон заалт орсон байна. Тухайлбал, Улаанбаатарт олгогдох тээврийн хэрэгслийн тооны дээд хязгаарыг тогтоох эрхийг НИТХ-д олгосон. Үүний дагуу 2024 оны хоёрдугаар сард НИТХ-аас Улаанбаатар хотод олгох тээврийн хэрэгслийн улсын дугаарын дээд хэмжээг 730 мянга гэж тогтоосон. Тогтоосон хэмжээнээс хэтэрвэл иргэний тээврийн хэрэгсэл өмчлөх эрх шууд хааж байна гэсэн үг.
Хоёрдугаарт Нийслэлийн Засаг даргаас аравдугаар сарын 23-ны өдөр 730 мянгаас тээврийн хэрэгслийн тоо буурсан тохиолдолд тээврийн хэрэгслийн дугаарыг шалгуур үзүүлэлтээр олгоно гэсэн байдаг. Оочер, дараалалд орж байгаад л авах боломжтой гэнэ. Ингэхдээ 2024 онд үйлдвэрлэсэн автомашинтай хүнд эхлээд, 2015 онд үйлдвэрлэсэн автомашин авбал жагсаалтын хойгуур эрэмбэлэгдэнэ гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл, үнэтэй, он залуу машин худалдан авах нь урд орох ёстой юм байна. Дээрээс нь хувьдаа зогсоолтой, өмч хөрөнгөтэй бол мөн жагсаалтын урд орох ёстой гэнэ. Энэ мэтчилэн хүнийг өмч хөрөнгөөр нь ялгаварлан гадуурхсан олон заалтыг шалгуур үзүүлтдээ оруулсан байна. Энэ нь Үндсэн хуульд заасан иргэн бүр тэгш байх эрхийг зөрчиж байгаа асуудал. Ийм учраас УИХ-аас өнгөрсөн жил баталсан Улаанбаатар хотын замын хөдөлгөөний түгжрэлийг бууруулах, гэр хорооллыг орон сууцжуулах хууль, НИТХ-аас тогтоосон тогтоол, Нийслэлийн Засаг даргын захирамжийг Үндсэн хууль зөрчиж байна гэж үзээд цэцэд гомдол гаргаж байна.
Сүүлийн 20-30 жил төрийн эрх барьж байгаа Засгийн газар түгжрэлийг бууруулах талаар онцгой, оновчтой шийдвэр, арга хэмжээ аваагүйг бүгд мэднэ. Гэтэл түгжрэлийг замын хөдөлгөөнд оролцож байгаа иргэд л үүсгэж байгаа мэт хандлагаар дандаа иргэдийн эрхийг хязгаарласан, боомилсон шийдвэр гаргаад байна. Өөрөөр хэлбэл, түгжрэлийг бууруулах чиглэлд төр өөрөөсөө шалтгаалах арга хэмжээ хангалттай аваагүй мөртлөө байнга иргэдийн эрхийг хязгаарлаж, боомилж байгаад гомдолтой байна. Энэ нь нийгэмд тэгш бус байдлыг үүсгэж байна.
Хэрвээ төр засаг нь үнэхээр хүний эрх, ардчилал, шударга ёсыг дээдэлдэг юм бол бидний гаргасан гомдлыг Үндсэн хуулийн цэц хүлээж авах ёстой гэж үзэж байна гэлээ.
Баянгол дүүргийн иргэн Баттулга: Миний хувьд 2024 оны дөрөвдүгээр сард банкны зээлээр машин захиалсан. Өнөөдрийг хүртэл ирээгүй байгаа бөгөөд саяхан Тяньжинаас хөдөлсөн гэж байна. Би банкныхаа зээлийг зургаан сар төлж байгаа. Гэтэл машин маань ирэхээр номергүй, гааль дээрээс машинаа хэрхэн авах нь тодорхойгүй байна. Хэрвээ машин номергүй бол миний өмч биш болчихно. Улсын дугаар авах шалгуур үзүүлэлтүүдтэй ч санал нийлэхгүй байна. Хүний өмч хөрөнгөтэй байх эрхийг маш бүдүүлгээр зөрчиж байгаа учраас Үндсэн хуулийн цэцэд хандаж байна.
БЗД-ийн иргэн Ч.Отгонжаргал: Би приус загварын машин унадаг. Энэ машинаа сайжруулахаар гурван жилийн өмнөөс төлөвлөсөн. Гэвч дугаар олголтоос болж машинаа солиход хэцүү болсон. Жишээ нь, үеэл дүүтэйгээ тохироод, өөрийнхөө машиныг зараад шинэ машин авъя гэсэн боловч дугаар авах боломжгүй болж байна. Дээр нь одоо унаж байгаа машин маань 2014 онд үйлдвэрлэгдсэн учраас үнэгүйдэж байгаа гэсэн үг. Гэтэл 2015 оноос хойших, эко, 0 километртэй, зогсоолтой машинд дугаар олгоно гэсэн шаардлага тавьсан нь 100-150 сая төгрөгтэй хүн л машин унаж, бусад нь алх гэснээс өөрцгүй. Ингэж хүний худалдах, худалдан авах эрхэнд халдаж байгаад гомдолтой байна. Би одоо унаж байгаа машинаа тарж унатал нь унах ёстой юу. Шаардлагыг нь хангасан машин авч унаж чадахгүй бол алх гэж байгаа юм уу. Ялгаварлан гадуурхсан үйлдэл гэж харж байгаа учраас Үндсэн хуулийн цэцэд хандаж байгаа.