Их Эзэн Чингис хааны мэндэлсэн өдрийг бүх нийтээр ёслон тэмдэглэх тухай Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2012 оны зарлигийн дагуу “Монгол бахархлын өдөр” өнөөдөр /2024.11.02/ тохиож байна. Энэ өдөр Чингис хаан одон гардуулдаг.

Ерөнхийлөгчийн зарлигаар төрийн дээд шагнал, тэргүүн зэргийн “Чингис хаан” одонг Бан Ги Мүн-д олгохоор болсон. Монгол Улсын хөгжил цэцэглэлтэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан дотоодын иргэн, дэлхий нийтийн энх тайван, хөгжил цэцэглэлтэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан гадаадын иргэнийг Чингис хаан одонгоор шагнаж урамшуулж, Чингис хааны нэр алдрыг дэлхийд дуурсгаж байхаар хуульчилсан байдаг.

Тэгвэл Бан Ги Мүн гэж хэн бэ

Бан Ги Мүн нь 1944 оны зургаадугаар сарын 13-нд БНСУ-ын Чунжуд төрсөн. НҮБ-ын найм дахь Ерөнхий нарийн бичгийн дарга юм. Тэрээр НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга болохоосоо өмнө мэргэжлийн дипломатч байсан бөгөөд БНСУ-ын Гадаад харилцаа, гадаад худалдааны яаманд ажиллаж байжээ. Бан Ги Мүн нь төрын албыг 30 гаруй жил хашсан мэргэжлийн дипломатч бөгөөд өдгөө НҮБ-ын Тогтвортой хөгжлийн зорилтуудыг хэрэгжүүлэхийн төлөөх “Бан Ги Мүн” санг байгуулан ажиллаж байгаа юм. Тэрээр БНСУ, Бразил, ОХУ, Филиппини, Казахстан, Нидерланд, Аргентин, Португал зэрэг 18 орны төрийн шагналыг хүртэж байжээ.

Монгол Улсад Бан Ги Мүн ямар хувь нэмэр оруулсан бэ

• БНСУ-ын иргэн, НҮБ-ын найм дахь Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мүн Монгол Улс, БНСУ-ын харилцаа, хамтын ажиллагаа “Стратегийн түншлэл”-ийн түвшинд гүнзгийрэн хөгжих үндэс суурийг тавьж, хамтын ажиллагааг баяжуулан хөгжүүлэхэд онцгой хувь нэмэр оруулсан.
• Бан Ги Мүн БНСУ-ын Гадаад харилцааны сайдаар ажиллаж байхдаа Монгол, Солонгос улсын харилцааг стратегийн түнш болоход үнэтэй хувь нэмэр оруулсан.
• 2009 онд Монгол Улсад айлчилж хоёр улсын хүмүүнлэгийн харилцаа, эдийн засаг, улс төр гээд бүх л салбарын харилцааг хөгжүүлэхэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан.
• НҮБ Монгол Улсын харилцааг шинэ шатанд гаргасан. НҮБ бол манай улсын аюулгүй байдал, хөгжил цэцэглэлтийн баталгаа болохыг нотолж, НҮБ-ын хөгжлийн хөтөлбөрүүдийн хүрээнд маш олон зуун сая долларын төсөл хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлсэн.
• Мөн Бан Ги Мүний ерөнхийлөгчөөр ажилладаг Дэлхийн ногоон хөгжлийн институт Монгол Улсад 100 гаруй сая долларын буцалтгүй тусламжуудыг баталж, хэрэгжүүлж эхлээд байгаа юм.
• Бан Ги Мүн НҮБ-ын найм дахь Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар ажиллах хугацаандаа Монгол Улсын энхийг сахиулах үйл ажиллагаанд ихээхэн дэмжлэг үзүүлж, манай цэнхэр дуулгатнууд НҮБ-ын харилцаанд шинэ шатанд гарч монгол цэргийн дэлхийн энх тайвны үйлсэд оруулах хувь нэмрийг ихээхэн хөнгөвчилжээ.

2022 онд "Чингис хааны одон"-г АНУ-ын иргэн, Монголч эрдэмтэн Жек Уэтерфорд хүртээсэн. Жак Уэтерфорд Монгол Улсын төрийн дээд шагнал “Чингис хаан” одонг хүртсэн анхны гадаад байсан. Бан Ги Мүн “Чингис хаан” одонг хүртсэн хоёр дахь гадаад хүн боллоо.