Үндэсний аудитын газраас Эрдэнэс Тавантолгой ХК-ийн 2023 оны санхүү тайлангийн болон 2023 оны төсвийн гүйцэтгэлд аудит хийсэн байна. Ээлжит бус чуулганаар 2023 оны төсвийн гүйцэтгэлийг хэлэлцэх үеэр Эрдэнэс Тавантолгой ХК нь Тавантолгой түлш ТӨХК-д 15 гэрээг үндэслэн 1.1 их наяд төгрөгийн санхүүжилт олгосон. Гэтэл энэ эх үүсвэр нь эргэн төлөлтгүй авлагад бүртгэсэн талаар мэдээллийг Ерөнхий аудитор Д.Загджав өгсөн.

Тэгвэл эл мэдээллийг аудитаас дэлгэрэнгүй тайлбарлалаа.

Монгол Улсын Ерөнхий аудиторын орлогч Я.Самбууням: Эрдэнэс Тавантолгой ХК-ийн 2023 оны санхүүгийн тайланд аудит хийхэд тус компанийн авлага дансанд 1.1 их наяд төгрөг бүртгэлтэй байсан. Тус компани Тавантолгой түлш ТӨХК-д 15 гэрээг үндэслэн 1.1 их наяд төгрөгийг олгосон байсан. Энэ нь зээл биш, татаас ч биш. Зөвхөн 15 гэрээг үндэслэж олгосон санхүүжилт байсан. Эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй санхүүжилт юм.

Энэ санхүүжилтийн үр дүнг Тавантолгой түлш компани дээр хянаж үзэхэд тус компанийн удирдлагууд уг санхүүжилтийг зориулалтын бусаар зарцуулсан, ТЭЗҮ нь батлагдсанаас өөр арга хэмжээнд зарцуулсан, мөн удирдах албан тушаалтнууд албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж бусдад давуу эрх олгосон байх магадлалтай гэж үзээд Төрийн аудитын тухай хуулийн 35.1 дэх хэсэгт заасны дагуу Монгол Улсын Ерөнхий аудитор Монгол Улсын Ерөнхий прокурорт хүсэлт тавьсан. Энэ асуудлын гэмт хэргийн чанартай хэсгийг магадлаж өгөхийг хүссэн. Үүний хариуд Монгол Улсын Ерөнхий прокуророос хэрэг бүртгэлтийн үйл ажиллагаа явуулж байгааг мэдэгдсэн.

Засгийн газрын буруутай шийдвэр гэхээс илүүтэй Тавантолгой түлш компанийн удирдлагуудын санхүүгийн сахилга бат алдагдсан учраас хариуцлага тооцох хууль эрх зүйн үндэс гарсан байна хууль хяналтын байгууллагад хандсан. Тухайлбал, Эргэн төлөгдөх урт хугацаатай санхүүжилтийг Барилгын тухай хууль, барилгын норм дүрэм стандартын шаардлага хангаагүй төсөл арга хэмжээнд, зарим эх үүсвэрийг зориулалт бусаар олгох шийдвэр гарган, албан тушаалын эрх мэдлээ урвуулан ашиглаж, улсад их хэмжээний  хохирол үүсгэсэн байж болзошгүй гэж прокурорт хандсан.