Монгол орны ихэнх нутгаар бороо хур элбэг, томоохон гол мөрнүүдийн усны түвшин аюултай хэмжээнд хүрээд байна. Мөн үерийн эрсдэл их байгаагаас бохироор дамжих халдварт өвчин нэмэгдэх хандлагатай байна. Усны газраас гол мөрөн, үер усны аюулаас болгоомжлохыг байнга сануулсаар буй.
Мөн Усны газраас Улаанбаатар хотод их хэмжээний бороо орсны дараа байнга гол мөрөн, тогтоол уснаас шинжилгээ авч шинжилж байгаа юм байна. Ингээд тав, зургаа, долдугаар сард Улаанбаатар хотод орсон их хэмжээний борооны дараа хотын дундуур урсдаг Туул, Дунд голын уснаас дээж авч шинжлэхэд гэдэсний халдварт өвчин үүсгэдэг эмгэг төрөгч бичил биетнүүд зөвшөөрөгдөх хэмжээнээс их илэрсэн байна.
Тухайлбал, Усны газрын харьяа Усны хяналтын лабораториос Улаанбаатар хотын суурьшлын бүс дэх Туул гол, Дунд голын гүүрнүүдийн доорх урсцаас сорьц авч шинжилгээ хийхэд:
Бохирдлыг тодорхойлогч азотот нэгдэл аммоний агууламж стандарт шаардлагын зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээнээс 1.4 дахин
Химийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч 3.34-29.33 дахин
Биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч 4.28-37.6 дахин
Дунд голын Туул голд цутгаж байгаа хэсэгт Никелийн агууламж стандартын зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээнээс 3.65 дахин
Кадмийн агууламж 6.42 дахин
Хар тугалганы агууламж 10.37 дахин
Кобольтын агууламж 2.23 дахин
Хүнцлийн агууламж 6.9 дахин их давсан үзүүлэлттэй гарчээ.
Туул гол Яармагийн гүүр, Туул гол-Тэрэлж, Дунд голын Туул голд цутгах хэсэгт голын уснаас гэдэсний савханцар, халуунд тэсвэртэй гэдэсний бүлгийн савханцар /Coliforms organisms, Thermotolerant coliform organisms and E.coli/ болон гэдэсний бүлгийн эмгэг төрөгч бичил биетэн-Salimonella, Shigelee /Phatogenic organisms - Salmonella, Shigella/ тус тус илэрсэн байна. Гэдэсний савханцар нь хоол боловсуулах эрхтэн тогтолцоо, менингит болон бусад өвчнүүдийг үүсгэхэд нөлөөлдөг байна.
Саяхан орсон их хэмжээний борооны дараа байшингийн дээврийн тогтоол ус болон автобусны буудлууд дээр тогтсон уснаас сорьц авч шинжлэхэд дээврийн тогтоол ус хэвийн бохирдолтой байсан бол автобусны буудлын тогтоол усны сорьцоос гэдэсний савханцар үүсгэдэг бичил биетнүүд их хэмжээгээр илэрсэн байна.
Урьдчилсан дүгнэлтээр долдугаар сард орсон их хэмжээний борооны үеэр гэр хорооллын нүхэн жорлонгийн бохир хальж, гудамж талбай болон хотын дундуур урсдаг гол мөрний устай холилолдож их хэмжээний бохирдол үүсгэж байна гэж үзсэн байна.
Иймд, Усны газраас УОК болон НОК-т хот суурин газрын голын усанд иргэдийг орохыг хориглох саналыг хүргүүлээд байгаа аж. Ялангуяа Улаанбаатар хот орчмын ус хүн, амьтны эрүүл мэндэд ноцтой аюул үзүүлэх хэмжээнд хүрсэн байгааг анхааруулжээ.
