“Улаанбаатар метро” төслийн зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэгчээр шалгарсан БНСУ-ын “Дова инженеринг” тэргүүтэй түншлэгч компаниудын удирдлагуудтай Нийслэлийн Засаг дарга Х.Нямбаатар "Менежментийн гэрээ"-нд гарын үсэг зурлаа. Ингэснээр Улаанбаатар хотод метро байгуулах I шугамын ажил гараанаас гарч байна. Зөвлөх үйлчилгээний туслан гүйцэтгэгчээр инженерийн зөвлөх үйлчилгээгээр тэргүүлэгч Япон Улсын “Ниппон Коей” компани ажиллана.
Энэ үеэр Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Х.Нямбаатар метро барьж байгуулах ажлын бэлтгэл болон Улаанбаатар хотын найдвартай эрчим хүчний хангамжийн талаар авч хэрэгжүүлж байгаа төлөвлөгөөгөө танилцууллаа.
Өнөөдрөөс эхлэн нийслэл улсын төсөвт төвлөрүүлдэг бүх орлогоороо метроны I шугам барьж байгуулах төслийг санхүүжүүлнэ
Нийслэлийн Засаг дарга Х.Нямбаатар
Тэрээр, өнөөдөр Улаанбаатар хотын хувьд түүхэн өдөр тохиож байна. 1954 онд Улаанбаатар хот ерөнхий төлөвлөгөөгөө хийснээс хойш 70 жилийн дараа Улаанбаатар хот анхны метроны шугамаа барьж байгуулах ажлын зөвлөх үйлчилгээний тендерm гарын үсэг зурж байна.
Метро байгуулах зөвлөх үйлчилгээний компанитай гэрээ байгуулсан өдрөөс эхэлж Монголчуудын мөрөөдөл болсон метротой болох цаг хугацаа албан ёсоор тоологдож эхэлнэ. Зөвлөх үйлчилгээний тендерт шалгарч, бидэнтэй хамтарч ажиллахаар сонгогдсон компани бол БНСУ-ын тэргүүлэх компаниуд юм. “Дова инженеринг”, Солонгосын Үндэсний төмөр зам, Солонгосын төмөр зам, Пусан инженеринг зэрэг компаниудын түншлэлтэй гэрээ байгуулж байгаадаа туйлын баяртай байна.
Менежментийн гэрээ байгуулсан цагаас зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэх компаниудын үүрэг хариуцлага эхэлнэ. Цаашилбал, 2024 ондоо багтаж Улаанбаатар хотын анхны метро барьж байгуулах гүйцэтгэгчийг шалгаруулах сонгон шалгаруулалтыг хийнэ. Улаанбаатар хотын автозамын түгжрэлийг бууруулах чиглэлд метро барих асуудал 2005 оноос хойш яригдаж ирсэн. Нэлээд урагш нь хөөж яривал 1987 онд тухайн үеийн Улаанбаатар хотын удирдлагууд ЗХУ-ын мэргэжилтнүүдтэй хамтран анхны метроны суурь судалгааг хийж байсан түүхтэй. Үүнээс хойш 40 гаруй жил болсон байна. Сүүлийн 20 гаруй жил метро байгуулах суурь судалгаа, ТЭЗҮ зэргийг хийж ирсэн байна. Ингээд 2023 оны намраас метро байгуулах асуудал нэлээд идэвхтэй яригдаж, 2011 онд Сүүсон инжеренгийн урьдчилсан ТЭЗҮ, 2014 онд ЖАЙКА олон улсын байгууллагын санхүүжилтээр хийсээн урьдчилсан ТЭЗҮ-д үндэслэж Улаанбаатар хотод метроны нэгдүгээр шугамыг барьж байгуулах улс төрийн шийдвэрийг Засгийн газраар гаргуулж чадсан. Үүний дараа Нийслэлийн шаардлагатай судалгаануудыг хийж, 2024 оны гуравдугаар сард метро барьж байгуулах зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэх олон улсын тендерийг зарлаж, өнөөдрийн “Дова инженеринг” түншлэл шалгарсан. Энэхүү түншлэлтэй Монгол Улсын хууль тогтоомжийн хүрээнд хамтран ажиллах яриа хэлэлцээ хоёр долоо хоногийн турш үргэлжилж, өнөөдөр албан ёсны менежментийн гэрээгээ байгуулахад бэлэн боллоо.
Метроны I шугам бол Толгойтоос Амгалан хүртэл 17.7 км үргэлжилнэ. Нийт 14 буудалтай байхаар төлөвлөсөн. Урьдчилан баталсан ТЭЗҮ-ээр метроны 11 км орчим нь ил буюу гүүрэн байгууламжаар автозамын сүлжээнээс хоёр түвшинд үл огтлолцох байдлаар төлөвлөсөн. Улаанбаатар хотын төв буюу Их тойруу доторх хэсэг нь газар доогуур барьж байгуулахаар төлөвлөсөн.
Ингэж урьдчилж төлөвлөж байгаа нь нэгд, метро байгуулах өртгийг бууруулах, нөгөө талд Улаанбаатар хотын түүхэн барилга байгууламжийн унаган төрхийг хадгалж үлдэх зорилготой юм.
Засгийн газар Улаанбаатар хотод метро барьж байгуулах улс төрийн шийдвэр гаргасан гэж хэлсэн. Улаанбаатар хотод метроны төсөл эхэлсэн цагаас эхлээд нийслэл улсын төсөвт орлого төвлөрүүлэх үүргээс чөлөөлөгдөж байгаа. Энэ метро барьж байгуулах тогтоолтой хамт гарсан шийдвэр. Ингэснээр Улаанбаатар хот улсад төвлөрүүлдэг татварын болон татварын бус орлогоороо метроны нэгдүгээр шугамаа барьж байгуулах төслийг санхүүжүүлэхээр төлөвлөсөн гэдгийг тодотголоо.
Мэргэжлийн, чанартай бүтээн байгуулалтыг цаг хугацаанд нь хүлээлгэн өгнө
БНСУ-ын “Дова инженеринг” түншлэлийн Ерөнхийлөгч
БНСУ-ын “Дова инженеринг”-ийн Ерөнхий захирал Пак Сүн Ү: Манай түншлэлийг сонгож, том итгэл хүлээлгэж байгаад талархлаа. Монголчуудын хүсэл мөрөөдөл болсон метроны төслийг хийж хэрэгжүүлэх гэж байгаадаа баяртай байна. “Дова инженеринг” түншлэл бүх хүчээ дайчлан энэ төслийг амжилттай дуусгахын төлөө ажиллана. Манай компани 1957 онд байгуулагдаж, 47 оронд салбартай, 70 орчим жилийн туршлагатай. Бид зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэхтэйгээ зэрэгцэн дэд бүтцийг барьж байгуулахад онцгой анхаарч ажиллана. Хамгийн гол нь төслөө цаг хугацаанд нь мэргэжлийн өндөр түвшинд, чанартай хийж гүйцэтгэнэ гэлээ.
БНСУ-ын түншлэлийн зүгээс “Улаанбаатар метро” төслийг 75 сарын хугацаанд хэрэгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөө танилцуулсан байна. Цаашид дэлхийн хэмжээнд метроны төслүүд амжилттай хэрэгжүүлсэн туршлагадаа үндэслэн, Улаанбаатар хотын метроны I шугамыг төлөвлөгөөнд тусгаснаас богино хугацаанд бага зардлаар барьж байгуулах боломжтой аж.
Метронд ашиглах эрчим хүчний эх үүсвэр бий юу
Дээрх асуултад Нийслэлийн Засаг дарга Х.Нямбаатар хариулт өгсөн.
Тэрээр "Метро барихтай зэрэгцэн эрчим хүчний асуудлаа шийдсэн юм уу гэдэг шүүмжлэл болоод ажил хэрэгч асуудал хөндөгдөж байгаа. Урьдчилсан байдлаар метроны нэгдүгээр шугамын эрчим хүчний хэрэглээ 30 МВт байх тооцоо гарсан. Энэ жил Улаанбаатар хот төвийн эрчим хүчний системд өөрийн санхүүжилтээр 200 МВт эрчим хүчний эх үүсвэр нийлүүлэх боломжтой болсныг дуулгая. Саяхан Улаанбаатар хот анх удаагаа дотоодын хөрөнгийн зах зээлээс 500 тэрбум төгрөгийн бонд босгосон. Нийт нэг их наяд төгрөгийн бонд босгохоор төлөвлөсөн байгаа. Энэ татан төвлөрүүлсэн эх үүсвэрийнхээ 600 тэрбум төгрөгийн зөвхөн эрчим хүчнийхээ хэрэглээг хангахад хөрөнгө оруулж байгаа юм. Аравдугаар сарын эхээр Бөөрөлжүүтийн 600 МВт-ын цахилгаан станцын 150 МВт-ын эхний шугам төвийн эрчим хүчинд холбогдохоор гэрээлсэн.
Мөн Төрийн худалдан авалтад үндэслэн 50 МВт-ын батарей станц барьж байгуулах тендерийг зарлаж, наадмын дараа сонгон шалгаруулалтаа зарлана. Гэрээ амжилттай хийгдвэл ирэх арваннэгдүгээр сардаа багтаан төвийн эрчим хүчний системийг 50 МВт-аар тэлж, оргил ачааллыг хуваалцана.
Хаврын чуулганаар нийслэлд цахилгаан, дулааны станцуудын өмчлөх эрхийг шилжүүлэхээр болсон. Үүний дагуу энэ жилдээ багтаан ТЭЦ-II-ыг нийслэлд шилжиж ирэхээр байна. Үүний дараа хоёрдугаар дулааны цахилгаан станцыг 2025-2026 онд 350 МВт-аар өргөтгөх төлөвлөгөө гаргаж, суурь судалгаануудыг эхлүүлсэн.
Улаанбаатар хот өнгөрсөн өвөл оргил ачааллын үед 350 МВт-ын дутагдал гарсан учраас энэ жил энэ дутагдлыг нөхөж, цаашлаад Улаанбаатар хотын томоохон төсөл хөтөлбөрүүдийг хангах дараагийн томоохон эх үүсвэрүүдийг байгуулах ажил хийгдэж байна. 2025 оны аравдугаар сарын 1 гэхэд Бөөрөлжүүтийн дараагийн блокийг ашиглалтад оруулж, төвийн эрчим хүчний системд холбохоор гүйцэтгэгчтэй хатуу гэрээлсэн" гэлээ.
