Манайд улстөрд орж, улстөрч болохын тулд заавал нэг “сайн ах”-тай болж, Төрийн ордны босго давдаг жишиг бий. Энэ жишгээр эрх баригч намын дарга нартай ойр байсан, “цүнх баригчид” нь мандат авч, намаас нэр дэвшин сонгогддог. Сайнаар харвал дараагийн үеэ бэлдэх, саараар харвал өөрийн кноптой болох, нөлөөллөө хүчирхэгжүүлэх гэсэн том ах нарын хязгааргүй хүсэл.

МАН-ын одоогийн гишүүд, сайд, дарга нар дунд Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн улстөрд “хөтлөн” оруулж ирсэн хүн цөөнгүй бий. Одоо тэдний хөл дөрөөнд, гар ганзганд хүрсэн. Энэ удаагийн сонгуулиар ч Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн оролцоо, нөлөө их байх нь гарцаагүй. МАН-аас нэр дэвшүүлэх 126 хүний гуравны нэгийг Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх санал болгож, нэр дэвшүүлнэ гэвэл үнэнээс хол зөрөхгүй болов уу. Тэгвэл энэ удаа Ерөнхийлөгчийн улстөрд хөтлөн оруулах кандитатуудыг танилцуулж байна. Одоо мэдэгдэж байгаагаар Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрсөн дүүгээ, таван зөвлөхөө, Хэвлэл мэдээллийн албаны даргаа, сайд найзыгаа нэр дэвшүүлэхээр тохирсон гэх.

Төрийн мөнгөөр гадаадад сурч, ахын нэрээр УИХ-ын гишүүн болохоор гүйж яваа У.Отгонбаяр

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн төрсөн дүү У.Отгонбаяр зүүн бүст нэр дэвших аж. Тэрээр Сүхбаатар аймгийн нутгийн зөвлөлийн дарга. Өмнө нь Барилга хот байгуулалтын яаманд газрын даргаар ажиллаж байгаад ахыгаа Ерөнхийлөгч болохоос өмнө өөрийн хүсэлтээр ажлаа өгсөн гэдэг. Тэгвэл тэрээр Боловсролын зээлийн сангийн зээлээр Австралийн Чарлас Старт их сургуульд 32 мянган ам.доллар буюу одоогийн ханшаар 110 сая төгрөгөөр суралцсан нь ил болсон. БЗС-аар гадаадад их сургууль төгсөхөд дарга ахын нөлөө ч байсан биз ээ. Төрийн мөнгөөр гадаадад сурч, ахын нэрээр УИХ-ын гишүүн болохоор зэхэж сууна.

ЖДҮС-аас зээл авсан Ж.Энхбаяр жагсаалтаар нэр дэвшиж парламентад эргэн ирэх үү

Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн дарга асан Ж.Энхбаяр төвийн бүсд нэр дэвшихээр яригдаж, оноос өмнө ажлаа өгсөн. Гэхдээ ажлаа өгсөн даруйдаа Ерөнхийлөгчийн аюулгүй байдал, улс төрийн зөвлөхөөр томилогдсон билээ. Учир нь Сонгуулийн тухай хуулиар Ерөнхийлөгчийн зөвлөхүүд нэр дэвших эрхтэй. Тэгвэл тэрээр энэ удаагийн сонгуулиар тойрогт нэр дэвшилгүй жагсаалтад орохоор болсон хэмээн улс төрийн хүрээнд ярьж буй.

Ж.Энхбаяр улс төрд шинэ хүн биш. Өмнө нь парламентад гурван удаа сонгогдож, байнгын хороон дарга, Батлан хамгаалахын сайдаар ажиллаж байсан. Харин хамаарал бүхий компаниудаараа дамжуулан ЖДҮС-аас зээл авсан нь 2019 онд ил болсоноор 2020 оны Их хурлын сонгуульд нэр дэвшилгүй өнжиж, намынхаа сонгуулийн штабт ажилласан. Ингээд 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн дараа ҮАБЗ-ийн даргаар томилогдож өнгөрсөн арванхоёрдугаар сар хүртэл ажилласан байдаг. Тэрээр энэ удаагийн сонгуулиар Ерөнхийлөгчийн квотоор жагсаалтаар нэр дэвшиж парламентад иргэн ирэх бололтой.

Т.Мөнхсайханыг гишүүн болгохоор гэр бүлийнхэн нь ч, түрээслэгчид нь ч хичээж байна

Ерөнхийлөгчийн Эрүүл мэнд, спорт, нийгмийн бодлогын зөвлөх Т.Мөнхсайхан Хан-Уул дүүрэгт нэр дэвшихээр намын дарга нараасаа эрхээ авсан гэх. Тэрээр улстөрд шинэ хүн. Улсын Нэгдүгээр төв эмнэлгийн ерөнхий захирлаар ажиллаж байгаад 2020 онд Эрүүл мэндийн сайдаар томилогдож, улстөрд орж ирсэн. Тухайн үед гурван тэрбум төгрөг МАН-ын дарга нарт өгч сайд болсон гэх яриа улс төрийн хүрээнд гарч байсан юм. Арга ч үгүй биз. Тэрээр “Хүчит шонхор” ХХК, “Тэнгэрийн Шонхор” ХХК-ийн хувьцаа эзэмшдэг. “Миркури” захын эзний хүүхэд гэдгээрээ алдартай. Тэгвэл жил хүрэхгүй хугацаанд сайдаар ажилласан Т.Мөнхсайхан энэ удаад 126 гишүүний нэг болохоор зэхэж Ерөнхийлөгчийн багаас Хан-Уул дүүрэгт нэр дэвших эрхээ албан бусаар авчээ. Түүний сонгуулийн зардлыг босгохоор хувьцаа эзэмшдэг “Хүчит шонхор”, “Миркури” захууд түрээсээ их хэмжээгээр нэмж, түрээслэгчдээ хүнд байдалд оруулсан талаарх мэдээллүүд хэвлэлээр ч гарч байсан. Т.Мөнхсайханыг гишүүн болгохоор гэр бүлийнхэн нь ч, түрээслэгчид нь ч хичээж байгаа бололтой.

АН-д, МАН-д ар талтай Ерөнхийлөгчийн зөвлөх нэр дэвшинэ

Ерөнхийлөгчийн Эдийн засгийн бодлогын зөвлөх Б.Даваадалай мөн л УИХ-ын гишүүн болохоор тойрогтоо ажиллаад эхэлсэн, улстөрд шинэ хүн. Тэрээр Баянхонгор аймагт нэр дэвшихээр горилж, тойргоо усалж байсан ч тойрог томсож хангайн бүсд хүч үзэхээр болсон. Тэрээр Баянхонгор аймгийн Хүрээмарал сумын уугуул. Түүнийг Монголбанкинд эдийн засагч байх үед Сангийн сайд Б.Жавхлан Монголбанкны Тэргүүн дэд ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байжээ. Ингээд 2021 онд Б.Даваадалай Сангийн сайд Б.Жавхлангийн зөвлөхөөр томилогдож, тэндээсээ Ерөнхийлөгчийн эдийн засгийн зөвлөх болж дэвшсэн.

Гэхдээ түүний намтар цэвэр биш. Өөрийн нэр дээр бизнесгүй ч санхүүгийн асуудлыг нь төрсөн ах Б.Цэдэвсүрэн нь зохицуулдаг гэх. Б.Цэдэвсүрэн 2020 онд УИХ-ын гишүүн Д.Ганбатын сонгуулийн менежерээр ажиллаж байсан гэдэг. Тэгэхээр АН-д, МАН-д ч ар талтай Ерөнхийлөгчийн зөвлөх нэр дэвших нь.

Намаа солиод ч хамаагүй гишүүн болох хүсэлтэй зөвлөх Ч.Даваабаяр

Ерөнхийлөгчийн Үйлдвэр, үйлчилгээний бодлогын зөвлөх Ч.Даваабаяр уг нь АН-ын угшилтай. Жижиг дунд үйлдвэрлэлийн хөгжүүлэх сангаас улстөрчдийн хамаарал бүхий хүмүүс зээл авсны дараа “ЖДҮ-гийн гэмт хэрэгтэй хэрхэвч эвлэрч болохгүй” гэж ярьж байсан тэрээр 2021 онд Ерөнхийлөгчийн зөвлөхөөр томилогдсон. Гэтэл ЖДҮС-аас дандаа одоогийн Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхтэй ойр хүмүүс зээл авсан байдаг.

Ч.Даваабаяр 2016 онд АН-аас Өвөрхангай аймагт нэр дэвшээд сонгогдож чадаагүй. Мөн АН-ын засаг барьж байх үед буюу 2012-2013 онд МҮОНРТ-ийн гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж байсан. Тэгвэл тэрээр АН-аас нэр дэвшээд гарахгүй болохоор МАН-д элсэж, УИХ-ын гишүүн болохоор зүтгэж байна. Гэхдээ намаа сольж, үзэл баримтлалаа өөрчилсөн хүнд мандат өгч нэр дэвшүүлж байгаа нь намын жирийн гишүүдэд таалагдахгүй байгаа гэнэ. Ямартаа ч намаа сольж, Ерөнхийлөгчийн зөвлөхөөр ажиллаж байгаа түүнд хангайн бүст нэр дэвших мандат олдож магадгүй бололтой. Хэрэв энэ удаад ч сонгогдож чадахгүй бол намдаа биш хүндээ байна гэж үзээд улс төрөөс явах биз ээ.

Сэтгүүлзүйн салбараас дахин нэг улстөрч төрөх үү

Ерөнхийлөгчийн Хэвлэлийн төлөөлөгч бөгөөд Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын Хэвлэл мэдээллийн албаны дарга Ө.Золбаяр Өмнөговь аймагт нэр дэвшинэ. Цахилгаан системийн инженер мэргэжилтэй тэрээр мэргэжлээрээ ажиллалгүй сэтгүүлзүйн салбарын хүн болсон. 2017 онд Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Ерөнхий сайдаар томилогдоход телевизээсээ гарч Засгийн газрын хэвлэлийн албанд ирсэн. Ингээд 2021 оны сонгуулийн дараа Ерөнхийлөгчийн Хэвлэлийн төлөөлөгч бөгөөд Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын Хэвлэл мэдээллийн албаны даргаар томилогдсон билээ.

Сайн найзын ивээлд сайд болсон Г.Сайханбаяр түмнийг төлөөлж Төрийн ордонд залрана гэнэ

Батлан хамгаалахын сайд Г.Сайханбаяр Архангай аймагт нэр дэвшихээр тойргоо услаад удсан. Уг нь тэрээр өөрөө нийслэлд төрж өссөн ч Архангай аймгийн Жаргалант сумын уугуул. Өнгөрсөн зунжин Батлан хамгаалах яамныхан төсвийн мөнгөөр Архангай аймагт сонгуулийн ажил хийсэн талаар сөрөг хүчний гишүүд нь шүүмжлээд авсан. Харамсалтай нь тойрог томссоноор Г.Сайханбаяр сайдын хөдөлмөр талаар болж, гурван аймагт танигдах шаардлагатай болов. Тэрээр 2020 оны сонгуулийн дараа У.Хүрэлсүхийг Ерөнхий сайд болоход Батлан хамгаалахын сайдаар томилогдсон. Тэгвэл Г.Сайханбаяр сайд Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхтэй Ерөнхий цэргийн сургуульд хамт сурч байсан найзууд гэнэ. Багын найзынхаа нэр дор сайдын алба дөрвөн жил хашсан тэрээр ирэх дөрвөн жилд ард түмнийг төлөөлж, Төрийн ордонд залрахаар гүйж явна.

Энэ хүмүүс сонгогдож чадвал МАН дахь, парламент дахь Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн нөлөө, оролцоо улам л батжина.