Өсвөр насны хүүхдэд тохиолдох сэтгэцийн эмгэг өвчинд хандах иргэдийн хандлагыг өөрчлөх зорилгоор “Аргальхүү” төслийг хэрэгжүүлэх болсон талаар Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний төвөөс өнөөдөр мэдээлэл хийлээ.
Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас гаргасан судалгаагаар 9-17 насны хүүхдийн дунд сэтгэл түгших эмгэг 13 хувь, зан үйлийн эмгэг 10.3 хувь, сэтгэл хөдлөлийн эмгэг 6.2 хувьтай гарчээ. Харин манай оронд өсвөр үеийнхний хэрэгцээг тодорхойлох судалгаагаар тэдний 25.7 хувь нь ганцаардал болон сэтгэл гутралд ордог гэсэн дүн гарсан байна. Иймд Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний төвөөс хүн амын дунд сэтгэцийн эрүүл мэндийн тухай ойлголтыг эерэгээр таниулж, эрүүл мэндийн боловсролыг түгээн дэлгэрүүлж, хүүхэд, өсвөр үеийнхэнд зонхилон тохиолддог сэтгэцийн эмгэг, тулгамдсан асуудалд хандах хандлагыг өөрчлөх зорилгоор “Аргальхүү” төслийг “Бусдыг ойлгоё-Хүлээн зөвшөөрье” уриатайгаар эхлүүлж байгаа юм байна.
Энэ үеэр өсвөр насны хүүхдүүдийн дунд зонхилон тохиолдох сэтгэл хөдлөлийн эмгэг, түүнээс хэрхэн урьдчилан сэргийлэх, гарах арга замын талаар СЭМҮТ-ийн дэд захирал В.Баярмаагааас цөөн асуултад хариулт авлаа.
-Судалгаанаас харахад сэтгэл түгших, зан үйлийн, сэтгэл хөдлөлийн эмгэг нь өсвөр насныхны дунд зонхилж байна. Тэгэхээр өсвөр насны хүүхдүүд сэтгэцийн эмгэгээр өвчилж байгаа гол шалтгаан нь юу байна вэ?
-Сэтгэл хөдлөлийн эмгэг гэдэгт сэтгэл түгших, сэтгэл гутрал, айдас сэтгэл хөөрөл, зан үйлийн эмгэг багтдаг. Харин ямар үед зан үйл нь эмгэг болж байна вэ гэхээр аливаа зан үйлийг гурав ба түүнээс дээш жил сөрөг шинж чанартай үйлдэхийг хэлж байгаа юм. Тухайлбал, хулгай хийх, худал хэлэх байж болно. Уг эмгэгийг эрт илрүүлж чадвал эдгэрдэг өвчин юм. Гэхдээ ийм төрлийн зан үйлийг өсвөр насанд нь илрүүлж засвал илүү үр дүнтэй. Тэгэхээр хүүхэд насанд тохиолддог сэтгэцийн эмгэгийг илрүүлэх нь чухал байна.
Ер нь өсвөр насны хүүхэд сэтгэл гутралтай, айдас түгшүүртэй, нойрондоо муу байсаар гурван ба түүнээс дээш хугацааг өнгөрүүлбэл сэтгэл хөдлөлийн эмгэгтэй болдог.
-Өсвөр насны хүүхэд сэтгэл гутралд ороход юу хамгийн их нөлөөлдөг вэ?
-Сэтгэл гутралын өвчин нь маш олон шалтгаантай. Нийгмийн, сэтгэл зүйн, биологийн зэрэг олон зүйлээс хамаарна. Үүнээс хүүхдийн сэтгэл гутралд гэр бүлийн орчин чухал нөлөөтэй. Тухайлбал, гэр бүл салалт, хэрүүл маргаан, гэр бүлийн орчинд архидах, гэр бүлийн хүмүүс хол амьдрах зэрэг нь хүчтэй нөлөөлдөг.
-Сэтгэл гутралын өвчин хүндэрвэл ямар эрсдэлтэй вэ?
-Амиа хорлохыг завдана.
-Сэтгэцийн эмгэгээр өвчилсөн үед түүнийг даван туулах болоод хэвийн байдалдаа буцаж орох ямар үр дүнтэй арга байна вэ?
-Сэтгэл гутралд ороход нөлөөлж байгаа зүйлийг олох хэрэгтэй. Гэр бүлийн асуудлаас болж байгаа бол гэр бүлээ тогтвортой байлгах ёстой. Сэтгэл гутралд орсон хүнд боломж байдаг гэдгийг ойлгуулж, ярилцах хэрэгтэй. Хэрвээ сэтгэл гутрал нь хүндэрсэн бол заавал мэргэжлийн сэтгэл заслын эмчид хандаарай.
